BPA 011: Czytanie.

Czy zastanawiałeś się, drogi czytelniku, dlaczego czytasz ? Kim byśmy byli nie posiadając żadnej przeczytanej książki na swoim koncie ? Kim móglibyśmy się stać gdybyśmy przeczytali wszystkie książki z zaplanowanej do przeczytania listy ? Idąc dalej, kim móglibyśmy się stać wdrażając w życie wiedzę przekazaną w przeczytanych treściach ? Wylistować można wiele pytań i dobrze sobie je zadawać, ale ważniejsze jest próbowanie znajdywania odpowiedzi na nie oraz podejmowanie konkretnych działań w odpowiedzi na zdobytą wiedzę.

I. Po co czytamy ?

Próbowanie zrozumienia rzeczywistości empirycznie jest domeną małych dzieci.  Dorosłość dodatkowo umożliwia nam jej poznawanie z książek. Dostępne są miliony publikacji i cały czas powstają nowe. Pisarze-twórcy zaopatrzeni w konkretne doświadczenie oraz przyswojone treści kompilują je w kolejne opracowania. Ten nieoceniony zbiór wiedzy staje się nieodzownym narzędziem naszej osobistej ewolucji. Czytanie daje dwa ambiwalentne poczucia. Z jednej strony poprzez konsumowanie konkretnych treści wpływa pozytywnie na poczucie naszej wartości i skuteczności. Z drugiej jednak strony uczy pokory i uzmysławia niewiedzę tworząc motywację do ciągłego poszukiwania. Różnorodność tematyczna książek daje możliwość zapoznania się z tematami życia i śmierci, miłości i przyjaźni, samotności, finansów, rozwoju osobistego, zdrowia, … Czytając odnajdujemy siebie w sytuacjach jakbyśmy to my byli ich uczestnikami. Niejednokrotnie towarzyszy nam wrażenie dowiadywania się po raz pierwszy o czymś co już w nas jest tylko do tej pory nienazwane. Nierozpoznane do tej pory zależności przyczynowo-skutkowe naszych doświadczeń wchodząc w pole naszej samoświadomości dają obszar do refleksji i stawiania pytań. To wtedy powstają motywacje do zrozumienia siebie, pracy nad sobą jak również świadomego stawiania przed sobą nowych celów i planów życiowych tych osobistych jak i zawodowych.

II. Sposoby czytania

Współczesny czytelnik ma do dyspozycji kilka form, z których może korzystać do pozyskiwania wiedzy zapisanej w książkach. Najbardziej popularne to: wydanie papierowe, forma cyfrowej – ebook, do słuchania – audiobook (sporo dostępnych publikacji na www.audioteka.com/pl/, www.audible.com) oraz ekranizacje filmowe książek.

Wybór formy, z której chcemy skorzystać uzależniony jest od dostępności danej publikacji, typu książki, którą chcemy przeczytać jak również od indywidualnego preferowanego sposobu konsumowania treści książkowych. Są osoby preferujące tylko książkę papierową ale są również i takie, które stosują jej różne formy. Osobiście dobieram formę książki w zależności od jej gatunku. Literaturę faktu i beletrystykę lubię słuchać w formie audiobooków lub dobrych ekranizacji filmowych. W przypadku książek z zakresu rozwoju osobistego preferuję głównie wydanie papierowe lub e-booki. Ta druga głównie ze względu na małe gabary czytników i możliwości wgrywania praktycznie nieograniczonej ich liczby na jedno urządzenie.
Wybór medium ostatecznie zależy od indywidualnych preferencji. Nie ma lepszego ani gorszego. Warto eksperymentować w tym zakresie aby przez realne doświadczenie wybrać najbardziej nam pasujące. Przechodząc do sposobu czytania, istnieje sporo podejść, z którymi się spotkałem. Zaczynamy czytać lub czytamy na wieje sposobów.

Poniżej kilka, z którymi się najczęściej spotkałem:
– rozpoczęcie czytania od notki o autorze i książce na tylnej stronie okładki,
– rozpoczęcie od prześledzenie spisu treści,
– wyrywkowe przeczytanie jednego lub kilku rozdziałów o najbardziej interesujących nas tytułach,
– przeczytanie najpierw podsumowania,
– spontaniczne przewertowanie książki i wyłapanie pogrubionych fragmentów i ich przeczytanie,
– w końcu wersja klasyczna, polegająca na przeczytaniu zawartej treści od pierwszej do ostatniej strony w nieprzerwanym ciągu.

Dodam do tym punkcie aspekt miejsce, w którym czytamy i jego otoczenie. Fajnie jak ono jest dla nas wygodne i panuje wokoło atmosfera ciszy. Wtedy tak naprawdę możemy „wejść” w czytane lub słuchane treści i skorzystać z nich najwięcej. 

III. Wybór książek

Jak wybierasz książki do czytania ? Jakie kryteria stosujesz ? Na jakie elementy zwracasz uwagę przed podjęciem decyzji o przeczytaniu danej publikacji ? Czytanie pochłania nasz czas, który jest ograniczonym zasobem. Aspekt ten powinien być motywacją do tego aby decyzje o wyborze konkretnej książki były robiony świadome. Głównym kryterium powinna być maksymalizacja korzyści jakie możemy czerpać z prezentowanych treści. Niestety jest sporo książek, które są słabe i napisane w „ciężkim” stylu. Czytając je mamy niejednokrotnie mieszane odczucia do tego co autor chce przekazać jak również prezentowany warsztat pisarski pozostawia wiele do życzenia. Pisanie jak każda profesja jest sztuką. Autorzy mający dobrze opanowaną sztukę pisania potrafią nawet bardzo banalny temat przekuć w prawdziwe dzieło i takich twórców i takich książek szukajmy.

Poniżej przedstawiam kilka możliwych propozycji do zastosowania przed podjęciem decyzji o wyborze kolejnej książki:
– książki polecane przez inne osoby, które znamy i szanujemy za to kim są i co tworzą,
– książki napisane przez osoby, którym udało się znaleźć „kod” na odniesienie sukcesu i go osiągnęły,
– przeczytanie notki o książce oraz kilku fragmentów w celu zapoznania się ze stylem pisania i przekazywania wiedzy,
– przesłuchanie początkowych fragmentów interesujących nas książek. Obecnie mamy do dyspozycji sporo portali oferujących audiobooki z opcją odsłuchania początkowych rozdziałów,
– książki w tematach nas interesujących oraz ich rozszerzanie na bazie publikacji  wylistowanych w sekcji „literatura źródłowa” z już przeczytanych książek,
– popularność danej książki – ilość sprzedanych egzemplarzy jest tak naprawdę potwierdzeniem czytelników jakości publikacji,
– czytanie wszystkich publikacji danego autora . Posiadając pozytywne doświadczenie z publikacjami jakiegoś autora można dojść do przekonania o przeczytaniu wszystkich jego książek. To z reguły jest wąska selektywna lista.

Warto poświęcić ten czas na wybór dobrej książki. To wbrew pozorom może się wydawać błaha czynności ale na szali leży nas czas, który może być spędzony na coś przeciętnego albo na coś co może pozytywnie zmienić podejście do życia. Jakoś zawsze przekłada się wprost proporcjonalnie na korzyści jakie możemy osiągnąć z konsumowanych treści.

Dla przykładu zachęcam do przeglądnięcia książek, które mnie ostatnio zaciekawiły i przeczytałem – część z nich posiada krótkie streszczenie i notatki – dostępne w sekcji Zasoby/Książki

IV. Notatki i archiwizacja

Czytając pochłaniamy dużą ilość informacji na dany temat. Nasza pamięć jest ułomna i po jakimś czasie po prostu zapominamy całość lub pozostają w niej pewne cząstkowe informacje. W związku z tym pojawiają się pytania: Jakie podjąć działania aby te najbardziej wartościowe treści mogły pozostać w naszych głowach jak najdłużej ? Jakie techniki można zastosować aby można było wracać do wcześniej czytanych treści i przypominać sobie ich najważniejsze elementy ? Trudno wyobrazić sobie powtórne czytanie naszych książek, oczywiście poza „perełkami”, do których wracamy i zawsze czerpiemy z tego przyjemność jakbyśmy to czytali po raz pierwszy. W większości z nas mamy na koncie sporo przeczytanych książek i przez limitowany czas, który mamy do dyspozycji warto zastanowić się nad tematem naszej personalnej archiwizacji wiedzy.

Przechodząc do technik jakie są dostępne do wyłapywania najbardziej istotnych treści i ich „uwidacznianiu”, które ja stosuję jak również są stosowane przez inne osoby:
– podkreślanie najważniejszych treści podczas czytania lub ich zakreślanie,
– robienie notatek podczas czytania na niezapisanej części strony w postaci słów-kluczy
– zaginanie rogów stron lub wklejanie fiszek dla zaznaczenia najbardziej istotnych stron lub części książki.
– robienie notatek na jednej wolnej stronie w książce z syntetyką najważniejszych treści,
– robienie na jednej z pierwszych wolnych stron lub na stronie tytułowej odnośników do konkretnych stron zawierających najistotniejsze dla nas zagadnienia,

– do bardziej zaawansowanych metod należy robienie dla siebie streszczeń z przeczytanych książek zawierających główne założenia, użyteczne techniki – może to być forma pisemna lub dowolna forma cyfrowa (dla przykładu odsyłam do sekcji książki na tym blogu – https://www.tobeproactive.online/books-zasady/ oraz wszystkie polecane książki – https://www.tobeproactive.online/zasoby/books/)
– inną techniką może być nagrywanie streszczeń w formie dźwiękowej do późniejszego wielokrotnego przesłuchiwania. To jedna z bardziej ciekawych metod, z którą się ostatnio spotkałem i na pewną będę musiał się zastanowić nad jej wprowadzeniem w moim środowisku pracy.

Zachęcam do wypracowywania swoich własnych technik „archiwizacji” najbardziej wartościowych treści w celu ich łatwiejszej późniejszej dostępności. Pomaga to maksymalizować korzyści w dłuższym terminie ze zdobywanej wiedzy i wykorzystywanie jej do realizacji własnych celów życiowych. Nie traktujmy książek jako eksponaty muzealne, które powinny stać w gablocie za szybą i nie można ich dotykać. Używajmy ich jak najwięcej. Róbcie w nich notatki. Róbcie zaznaczenia najbardziej istotnych treści. Książki są do naszego użytku. 

I na koniec ważne jest aby czytać regularnie. Przeczytanie 10 stron dziennie może zająć 10-15 minut a może przełożyć się na 3650 przeczytanych stron w ujęciu rocznym – co daje ok 10 średniej grubości książek. Do ciebie należy decyzja ile i co czytać.

To tyle z mojej strony o czytaniu i chciałem przypomnieć (o czym już szerzej pisałem w BPA 002), że tylko działanie umożliwi Ci osiąganie celów. Nie koncentruj się tylko na konsumowaniu informacji tylko wykorzystuj zdobytą wiedzę w działaniu. Tak naprawdę jeśli nie zaczniesz działać to pozostajesz na poziomie wyobrażeń jak to może być jakbyś podjął/podjęła określone działanie. Tylko podczas działania następuje urealnianie teoretycznej wiedzy i możliwe jest osiąganie wymiernych rezultatów.

Jeśli chcesz dostawać powiadomienia o nowych wpisach na blogu be PRO active to zachęcam do zapisania się do listy dystrybucyjnej oraz o dołączenie do mediów społecznościowych powiązanych z blogiem be PRO active.

KG